İçerik Yönetim Sistemi (CMS) Nedir?

İçerik… Normal bir gününüzün içeriğinden bahsedebilir misiniz? Eminim ki, bu yazıyı okuyan herkesin günlük olarak planları veya aklında kurguladığı bazı işler vardır. Bunları yapıp veya yapmamanızı bir kenara bırakırsak, fiziksel hayatımızda var olan şeyleri ‘içerik’ ile doldururuz. Böylece yaptıklarımız ya da yapacaklarımız bir anlam kazanmış olur. Katılıyor musunuz? Bununla birlikte elbette ki internet dünyası da benzer bir mantıkla çalışmaktadır. Eğer bu yazıya geldiyseniz aklınızda bir plan vardır. Yeni bilgiler keşfetmek istiyorsunuz ve bunun için bir araştırma halindesiniz. Peki, bunu sağlayan nedir? Yine ‘içerik’. Bill Gates’in de dediği gibi, “Content is king!(İçerik Kraldır!)”

Neden böyle bir giriş yaptım dersiniz? Öncelikle ehemmiyeti yüksek bu olgunun zihnimizde iyi bir yer edinmesi için… Şimdi durumu biraz daha açacak olursam, hepimiz internet ile çok fazla içli dışlıyız. Ayrıca araştırdığımız bir konu olunca veya ulaşmak istediğimiz bir site var ise bunu birkaç tıklama ile gerçekleştirmekteyiz. Peki, ziyaret ettiğimiz bu sitelerin nasıl yapıldığını hiç düşündünüz mü? Muhtemelen birçoğunuz düşünmüştür. Bununa beraber çoğu kişinin zihninde, “bu siteleri geliştirenler, büyük olasılıkla bilgisayar başından hiç kalkmayan profesyonel yazılımcılardır!” düşüncesi canlanıyordur. Aslına bakarsanız biraz doğru, biraz eksik! Neden mi? Çünkü şu an da bulunduğunuz benim sitem de dahil olmak üzere yüz binlerce site kodlama veya programla bilgisine sahip olmadan geliştiriliyor. Nasıl? İçerik yönetim sistemi ile. Özellikle “kodlama bilmeden site tasarlamak, geliştirmek” cümlesi, birçok kişiyi heyecanlandırmaya yetiyor. İçerik yönetim sistemi nedir? İçerik yönetim sistemi ne işe yarar? Bunun avantajları nelerdir? Tüm bu soruların yanıtlarını detaylı bir şekilde sizler için derledim. Öyleyse, keşfetmeye hazır mısınız?

İçerik Yönetim Sistemi Nedir?

Content Management System(CMS), Türkçe karşılığı ile ‘içerik yönetim sistemi’, herhangi bir teknik bilgiye sahip olmadan web siteleri geliştirmenize olanak sağlayan bir sistemdir. İsminde de geçtiği üzere tek bir mantığa dayanmaktan ziyade birçok fonksiyonu bünyesinde barındırmaktadır. Dolayısıyla gerçek anlamda sistemsel bir düzene sahip olduklarından ayrı ayrı yapılması gereken işlemleri, bir çatı altında toplamaktadır. Böylece gerek CMS yordamıyla site tasarlayacak kişiye, gerekse de bu siteye gelen ziyaretçilere büyük kolaylıklar ve avantajlar sunmaktadır. Özellikle kurulum aşamasından son aşamaya değin bir ‘yönetici paneli’ üzerinden sitenizi geliştirebilirsiniz. Elbette ki yalnızca bununla da sınırlı değil. İlerleyen paragraflarda bu sistemin avantajlarını detaylıca ele alıyorum.

2000’li yıllarda internet siteleri çok daha baz bir haldeydi. Bu web siteleri, kemik yapısını HTML den, tasarımını ise CSS den alıyordu. Bu kadar. Daha fazlası yoktu. Hatırlayanlar muhakkak vardır. Tabii daha sonrasında yeni programlama dillerinin ortaya çıkışı ve bunların işlevsel kullanımı ile beraber çok daha güzel sonuçlar alınmaya başlandı. Gelgelelim web 2.0 ile beraber artık internet kullanıcıları da “içerik üreticiler” kategorisine geçiş yapmış oldu. Böylece forum siteleri, blog siteleri çok büyük bir popülarite kazanmış oldu. Ancak bildiklerini, deneyimlerini, yaşadıklarını anlatmak isteyenlerin bir sorunu vardı; herkes programlama dili veya yazılım bilmiyordu. Sizce ne yapılmalıydı? Doğru tahmin! Kodlama bilmeden de web siteleri yapabileceğiniz platform. Yani içerik yönetim sistemleri. İlk aşamada blog ve tanıtım amacıyla kişi ve firmalar tarafından tercih edilmiştir. Peki ya sonra?

İçerik Yönetim Sistemi Ne İşe Yarar?

Web tasarımcısı olmak ister misiniz? Böylece ek bir gelir kaynağı da elde edebilirsiniz. Hatta çoğu tasarımcı ve ajans, içerik yönetim sistemleri ile geliştirdikleri siteler ile ana gelir kazanmaktadır. Bu konuda tercih sizin… İster hobi olarak ister ek iş olarak düşünebilirsiniz. Konumuza dönersek, CMS’ler ile yapabileceklerinizin bir sınırı vardır. O da; hayal gücünüz! Evet, yanlış okumadınız. Aklınızda, “kodlama bilmeden bu nasıl mümkün olabilir?” sorusu cereyan ediyor olabilir. İlk satırlarda bunun gerçek anlamda bir “sistem” olduğundan söz etmiştim. İşte tam da bu sayede envai çeşit web sitesi tasarlayabilirsiniz. Bunlar arasında;

• Blog siteleri,
• E-Ticaret siteleri,
• Kurumsal siteler,
• Tanıtım siteleri,
• Oyun siteleri

Ve çok daha fazlası geliştirilebilir. Elbette ki, çok ileri seviye durumlarda özel yazılımların CMS’ye entegre edilmesi durumu da söz konusu olabilir. Ancak genel yapısı ve kullandığınız içerik yönetim sistemi itibari ile internet deryasına dilediğiniz fikri sürebilirsiniz. Kulağa nasıl geliyor? Eğer heyecan verici ise biraz daha sabretmenizi ve makalenin sonuna kadar okumanızı rica edeceğim. Çünkü bahsedeceklerim henüz bitmedi. Emin olun ki, ayırdığınız zaman, size daha çok şey katacaktır.

İçerik Yönetim Sistemlerinin Avantajları

İnternet kullanan herkesin ‘dijital ayak izi’ bıraktığı bıraktığını duymuş muydunuz? Yani bu uçsuz bucaksız ağda yaptığınız neredeyse her faaliyet, ardında bir iz bırakmakta. Öyle ki, yıllar öncesinde açtığınız ancak sonrasında kapattığınız bir Facebook hesabı… Orada yaptığınız paylaşımlar ne oldu dersiniz? Tamamen silindi mi? Hayır. Bu durum kimileri için olumsuz bir etken iken kimileri için de bir fırsat niteliğindedir. Nasıl mı? Bir düşünün. Tüm insanlık ile iletişim kurma imkanınız var ve sizin de anlatacaklarınız var. Bunu gerçekleştirmek istemez misiniz? Eğer yanıtınız ‘evet’ ise harika bir şansınız var. Kendi web sitenizi tasarlayarak bunu gerçekleştirebilirsiniz. Tabii sadece tecrübelerinizi ve bilgilerinizi de paylaşmak zorunda değilsiniz. Ürün veya hizmet sunuyorsanız da bunu gerçekleştirebilirsiniz. İçerik yönetim sistemlerinin avantajları onlarca madde halinde listelenebilir. Sizi yormamak adına bunlardan 5 tanesini paylaşacağım.

1- Tasarım Çeşitliliği

Zihninizde, oluşturacağınız web sitesi için bir profil oluşturdunuz. Gayet güzel. Kuvvetle muhtemel aklınızdaki tasarıma çok yakın hatta belki daha iyisi olabilecek bir tasarımı içerik yönetim sistemlerinde bulabilirsiniz. Genel itibari ile birkaç tıklama veya sürükle-bırak mantığında sitenizin görsel tasarımını tamamlayabilirsiniz. Tüm bu işlemler yalnızca birkaç dakikanızı alacaktır. Üstelik yüzlerce ücretsiz şablon arasından tercihinizi yapabilir ve dilediğiniz zaman da değiştirebilirsiniz. Sizce de harika değil mi?

2- Fonksiyonellik

Sitenizi tasarladınız diyelim. Her şey görsellikten ibaret olamaz. Doğru mu? Bu sitenin iletişim formundan kullanıcıların yorum yapmasına, SEO kriterlerinden performansına değin birçok işlevsel yeterliliğinin de olması gerekir. Bunu sağlayanlar ise eklentilerdir. Gelgelelim bunun zorluk seviyesine… Bu kadar kullanışlı bir sistemin zorluk seviyesi de, elbette ki ‘giriş seviyesindedir’. Tek yapmanız gereken, işinize yarayacak olan eklentiyi bulmak, yüklemek ve aktif hale getirmektedir. Eklentinin niteliğine göre nadiren de olsa bazen manuel ayarlamalar yapmanız gerekebilir. Ancak bu işlemler de yine çok basittir. Üstelik içerik yönetim sistemlerinin yerli ve yabancı olmak üzere binlerce kaynağı ve forum siteleri de olduğundan aklınıza takılan herhangi bir soruda cevaba ulaşmanız da çok kısa sürecektir.

3- Responsive Tasarım

Sizce web sitenize hangi cihazlardan giriş yapılır? Bu sorunun yanıtını kesinlikle sınırlandırmamak gerek. Çünkü her türlü cihazdan giriş yapılabilir. Bundan dolayı da internet sitenizin tasarımının her cihaza uyumlu olması lazımdır. Aksi takdirde kullanıcı deneyimi düşeceği gibi site kalitesi olarak da alt seviyelerde kalırsınız. Buna örnek olarak, eğer bir yazılım geliştirici internet sitesini yalnızca “masaüstü cihazlara” yönelik tasarlarsa, mobilden gelen ziyaretçi, sayfa şablonundan taşmış, ekrana sığmayan veya çok küçük kalan içeriklerle karşılaşacaktır. Böyle bir durumun yaşanması kimse istemez. Tam da bu noktada içerik yönetim sistemleri çözümler sunuyor. Responsive(duyarlı) tasarım ile sitenizin görünümü ve işlevselliğini koruyabilirsiniz.

4- Güvenlik

Fiziksel hayattan bir örnekle devam edelim. Kaçımız güvensiz bir yerden alışveriş yapar? Muhtemelen kimse böyle bir işin içine girmek istemez. İnternette de aynı durumlar geçerlidir. Hiç kimse güvenliği olmayan bir siteyi kullanmak istemez. Çünkü günümüzde verilerin güvenliği her şeydir. Bir web sitesinde açık yüzünden birçok kritik veriniz, kötü niyetli kişilerce ele geçirebilir. Yakın zamanda ülkemizde de çok büyük platformlar bu tür skandallar ile karşılaşmıştır. Dolayısıyla site güvenliğini sağlamak büyük ehemmiyet taşımaktadır. CMS’ler bunu sizler için yerine getirmektedir. Özellikle tema ve eklentilere gelen güncellemeleri yakından takip etmeniz gerekiyor. Gelen her yeni güncelleme, bir öncekinde bulunan yazılım eksikliklerini ve varsa güvenlik zafiyetlerini kapatmakta. Sitenizin güvenliğini maksimum düzeylere taşımak için ayrıca yapmanız gereken bir şey daha vardır. SSL sertifikası(https://) kullanmak. Bunu hosting sağlayıcınızdan temin edebilirsiniz.

5- Zaman ve İşten Kazanın

Teknik bilgiye ihtiyaç duymayın! Kodlama bilmeden web siteleri geliştirebilirsiniz. Hadi gelin, bir canlandırma yapalım. 2 farklı şekilde bir ‘yazılım’ blog sitesi tasarlayalım. Birincisi kodlanarak yapılsın, ikincisi ise WordPress içerik yönetim sistemi ile. Bir taraftan yüzlerce satır kod yazmamız gerekiyor. Öte yandan sürükle-bırak, seçim yap, düzenle ile tasarlanıyor. Hangisi daha kısa sürer? Üstelik bu bir blog sitesi olduğundan dinamik bir yapıya, yani sürekli güncellenen bir sisteme sahip olacaktır. Dolayısıyla kodlama ile yapılmış sitede daima kodlar arasında işlemler de yapılması gereklidir. Bu da size hem zaman açısından hem de iş bakımından zahmetli olacaktır.  Siz hangi yöntemi tercih edersiniz?

Popüler İçerik Yönetim Sistemleri Nelerdir?

CMS’lerden bu kadar bahsettik. Peki, bunlar nelerdir, hangisi daha iyidir? Sorularını yanıtlamadan olur mu? Elbette ki olmaz. Bu anlamda şunu söyleyebilirim. Her içerik yönetim sisteminin kendine özgü özellikleri farklı özellikleri vardır. Hangisini tercih edeceğinizi yapacağınız araştırmalar sonucunda kararlaştırabilirsiniz. Ancak bunu yapmadan evvel size birkaç şeyden daha bahsedeyim. İnternetteki var olan tüm web sitelerinin %40’a yakın bir oranı WordPress’i kullanmaktadır. Öyle ki, bu siteler arasında dünya çapında büyük markalardan tutun da, E-Ticaret sitelerine kadar büyük bir portföye sahiptir. Ayrıca WordPress’e dair YouTube kanalımda eğitim setim de bulunmakta. Merak edenler ve öğrenmek isteyenler için aşama aşama anlattığım bir kurs oldu. Diğer kullanılan 5 içerik yönetim sistemini de listeleyelim;

• Drupal,
• Joomla,
• Opencart,
• Shopify,
• Magento,

ve diğerleri… Siz de bir web sitesi açmayı planlıyor musunuz? Görüş ve düşüncelerinizi yorumlar kısmından yazabilirsiniz. Sağlıcakla kalın…